Welkom bij Plastische Chirurgie Gesnapt, de podcast waarin we een realistische blik werpen op de wereld van plastische chirurgie. Wij zijn Nicholas Wilssens en Margot Den Hondt, beide erkend plastisch chirurg en zaakvoerder van PUUR kliniek in Rotselaar. En met deze podcast willen we plastische chirurgie begrijpelijk maken en dichter bij jou brengen.

Naast ons werk in PUUR kliniek is Nicholas ook actief in het Sint-Trudo Ziekenhuis in Sint-Truiden, terwijl Margot haar expertise inzet in het Ziekenhuis Oost-Limburg in Genk en Lanaken. We bespreken openhartig onze ervaringen, beantwoorden jouw vragen en delen inzichten over wat plastische chirurgie écht inhoudt.

Bezoek onze website www.plastischechirurgielimburg.be of puurkliniek.be voor meer informatie. Of volg ons op Instagram en Facebook via @art_in_surgery en @puurkliniek. Laten we samen de wereld van plastische chirurgie verkennen.

 

Ja, welkom. En vandaag verkennen we niet alleen de wereld van plastische chirurgie maar we maken ook een kleine uitstap naar de wereld van de nutraceuticals. Ofwel, de supplementen die we innemen via onze voeding.

Collageen. Je hebt het ongetwijfeld al gehoord. Het is een beetje het nieuwe toverwoord in de wereld van huidverzorging, in de wereld van supplementen. Je ziet het overal, op Instagram, in winkels, op websites. Er is een overvloed aan pillen, aan poeders, aan zalfjes, aan drankjes. En ze beloven allemaal om je huid steviger te maken, je huid jonger te maken.

En je gaat er vooral stralender door uitzien. Maar wat is dat collageen nu precies? En kan je dat nu echt aanvullen met een pilletje, een zalfje, of een poeder? Of is het vooral slimme marketing? Ja, dus in deze aflevering willen we graag dieper ingaan op wat is nu eigenlijk de wetenschap achter collageensupplementen.

We gaan een beetje uitleggen welke soorten dat er zijn, wat er werkt, wat er bewezen is, maar ook waar je beter jouw geld niet aan kan uitgeven. En misschien al een klein tipje van de sluier. Er is een moment in de tijd geweest waarop we het zelf ook niet hadden gedacht dat we dit zouden zeggen, maar... er is wel degelijk evidentie voor, het werkt wel degelijk.

Maar je moet goed opletten als je iets koopt. Letten op wat je koopt. En dat ga je zo horen, hoe je dat doet. 

Wat is collageen? Wel, collageen is een eiwit. Het is het meest voorkomende eiwit in ons lichaam. Het bevindt zich voornamelijk in bindweefsel, zoals onze huid, onze botten onze pezen, ons kraakbeen.

En dat is bijvoorbeeld onze huid, de dry weight of het drooggewicht van onze huid, bestaat voor 80% uit dat collageen. Het zorgt voor stevigheid van onze huid, het zorgt voor elasticiteit en naarmate dat we ouder worden, neemt de collageenproductie af. Het resultaat daarvan is dat onze huid dunner wordt, de huid wordt minder stevig en er ontstaan rimpels.

Dat is enerzijds door een... De afname van de fibroblasten, en die fibroblasten zijn verantwoordelijk voor de productie van collageen, dat is ook door een afname van hyaluronzuur, en dat zorgt dan weer voor een dehydratatie, dat is ook door een afname van vascularisatie of bloedvaartjes in onze huid Maar wij gaan dus vandaag focussen op dat collageen.

Je kan je wel voorstellen dat er daarom heel veel interesse is vanuit de cosmetische wereld, in manieren om die daling van dat collageen te gaan compenseren. Nu, welke soort collageensupplementen zijn er? Daar zijn grofweg drie groepen in te zien. We hebben het gehydrolyseerd collageen, het onbewerkt collageen en gelatine. 

 

Eerst iets over dat hydrolyse collageen, of dat gehydrolyseerd collageen. Men noemt dat ook wel collageen-peptiden. Dat zijn eigenlijk kleine eiwitfragmentjes die op die manier gemakkelijker op te nemen zijn door onze darmwand. Die worden vaak in poeder of in pilvorm gemaakt. 

​

Dan ten tweede is er het onbewerkte collageen, dus dat is echt het grote eiwit, de grote eiwitketens. Maar, je kan het al een beetje vermoeden, dat is natuurlijk moeilijk te verteren door onze darmen. En daarom is dat minder effectief als supplement. Waar vind je collageen in? Bijvoorbeeld in bepaalde bouillons, je kan het in biefstuk vinden, en ook in sommige commercieel beschikbare supplementen.

​

En dan is er, misschien ook wel een bekende naam, de gelatine. En gelatine is een gedeeltelijk afgebroken collageen en dat wordt vaak gebruikt in de voeding. 

​

En er zijn nog andere ingrediënten die in supplementen voorkomen en die iets te maken hebben met de aanmaak van collageen. En dat is bijvoorbeeld vitamine C. Vitamine Cheb je nodig om collageen aan te maken in het lichaam. En we hebben vitamine C, als je naar onze podcast over skin care hebt geluisterd, hebben we daar al eens over gesproken. Vitamine C kan door de huid opgenomen worden, maar je kan vitamine C ook in pilvorm of door de mond opnemen.

​

Dan zijn er silicium en choline, dat zijn katalysatoren van de aanmaak van collageen. Dus dat is eigenlijk een beetje zoals de benzine die nodig is voor de aanmaak van collageen. En ook hyaluronzuur bijvoorbeeld en zink zijn op zich geen onderdelen van collageen maar werken ondersteunend. 

​

Hyaluronzuur dat is een beetje de belangrijkste marker voor de hydratatie van onze huid. En ook van hyaluronzuur bestaan er verschillende producten die op de markt zijn. En daarvan weten we dat enkel de producten met een laag moleculair gewicht door de huid kunnen opgenomen worden. 

​

Wat zegt de wetenschap nu? Wel, er zijn ondertussen verschillende studies die aantonen dat dat gehydrolyseerd collageen, dat dat kan bijdragen aan een verbetering van de huidelasticiteit en van de vochtbalans. En dus, in tweede lijn ook kan bijdragen tot het verminderen van rimpeltjes. Let wel op, dit effect is meestal subtiel en dat wordt ook pas na 8 tot 12 weken zichtbaar en je moet het dan ook wel goed gebruiken, dat wil zeggen dagelijks ook innemen. 

Een belangrijke noot daarbij, een belangrijke bedenking, de meeste van die onderzoeken zijn wel gesponsord door supplementenfabrikanten, dus het blijft zeker voor ons als arts wel belangrijk om een kritische beoordeling te hanteren wanneer wij zo van die onderzoeken onder onze neus krijgen.

Nu, het is belangrijk om op te merken dat niet alle collageensupplementen gelijk zijn. Er zijn verschillen in kwaliteit, er zijn verschillen in dosis, verschillen in zuiverheid. Dus toch allemaal, ja, we mogen ze niet allemaal over dezelfde kam scheren. Wat wel universeel erkend wordt, is dat de vitamine C cruciaal is.

Wanneer er onvoldoende vitamine C is, kan het lichaam collageen niet goed aanmaken. Dus supplementen die ook nog eens extra vitamine C bevatten, die gaan altijd beter scoren. Hyaluronzuur is een pak moeilijker dan vitamine C. Hyaluronzuur met een laag moleculair gewicht die gaan wel door onze huid. Maar vanaf dat moleculair gewicht toeneemt is dat veel moeilijker.

En ook in pilvorm is dat heel moeilijk op te nemen. Dus daarom zijn vaak deze producten of daarom zijn bijvoorbeeld heel veel skin boosters op basis van hyaluronzuur, waarbij die niet zozeer door zalf of pilletjes moeten opgenomen worden, maar wel rechtstreeks door middel van injectie in de huid worden ingebracht.

Ja, want stel, je neemt dan collageen in, bijvoorbeeld in een pilvorm, wat gebeurt er dan in jouw lichaam na die inname? Na de inname wordt het eiwit collageen afgebroken tot aminozuren en kleine fragmentjes of peptiden in de darm. Sommige van die peptiden worden dan opgenomen en kunnen zo via de bloedstroom de huid bereiken en mogelijk ook de bindweerselcellen of de fibroblasten.

Dat zijn eigenlijk de cellen die het collageen aanmaken. En op die manier kunnen ze dus gestimuleerd worden om meer collageen aan te maken. Maar dat is dus een indirect mechanisme. Niet simpelweg het idee van, ik ga wat meer collageen eten dus er komt wat meer collageen in mijn huid. Het wordt afgebroken en het moet daarna ook weer opgebouwd worden.

Voeding in het algeme, en algemene gezondheid, speelt een grote rol in onze huidconditie. Dat wisten we ook al en dat wordt hier dus bevestigd. Misschien ook belangrijk om toe te voegen dat, in tegenstelling tot dat gehydrolyseerd collageen, het onbewerkte collageen, dus eigenlijk de hele grote eiwitstructuren, die gaan niet in kleinere peptiden worden afgebroken, die gaan echt volledig in aminozuren worden afgebroken en gaan zo eigenlijk minder bijdragen.

Dat zijn natuurlijk nog altijd bouwstenen, maar dat zijn bouwstenen om alles in ons lichaam te maken, niet zozeer collageen. Bij hydrolyseerd collageen zullen dit echt nog peptiden zijn, ketens van die aminozuren. Die zijn niet helemaal afgebroken en worden dus wel omgezet in collageen, omdat de bewerking veel korter is dan met enkel aminozuren.

Dus, we hebben het al een paar keer gezegd, welke supplementen zouden dan het best werken? Probeer te kiezen voor gehydrolyseerd collageen en de dosis die daarbij wordt vastgesteld is tussen de 2,5 en de 10 gram per dag. Supplementen die een toevoeging hebben van vitamine C hebben dus een streepje voor.

Als er ook nog andere huidondersteunende stoffen aanwezig zijn, dan kunnen die ook nog een beter resultaat geven. Kies voor producten van betrouwbare merken. We beseffen dat dat niet evident is om te weten wat een betrouwbare merk is. Is er aan wetenschap gedaan? Zijn er wetenschappelijke studies als onderbouwing?

Is dat gegrond? En een goede tip daarbij is om dat ook met jouw arts te bespreken. Als je zelf het bos door de bomen niet meer ziet... Poeders zijn vaak gemakkelijker in te nemen en ze kunnen ook wel goed worden gemengd in drankjes. Een pilvorm kan praktisch zijn, maar is soms minder flexibel qua dosis. En dan zijn er nog een paar andere zaken waar je op kan letten.

Bij dit soort producten is het belangrijk om even naar de allergenen te kijken. Denk maar aan vis, denk maar aan rundercollageen Als je daar allergisch van bent, dan is het natuurlijk belangrijk om een ander product te kiezen.

Verder is het belangrijk om een beetje realistische verwachtingen te hebben. Wat ik daarnet al zei, het duurt even voordat je daar effect van ziet. En je mag daar ook geen wonderen van verwachten van de een op de andere dag. Het is dan ook belangrijk om je supplementen altijd te combineren met een gezonde levensstijl.

Goede voeding, voldoende slaap, zonbescherming, goede huidverzorging. De supplementen mogen dit allemaal niet gaan vervangen. Het is een én-én-én om uiteindelijk tot een goed resultaat te komen. Ja, en dan zijn er een aantal dingen waar we ook met een redelijke zekerheid kunnen zeggen dat het effect op de huid onvoldoende gaat zijn.

En dat is dus zoals we al gezegd hebben, als je kijkt naar puur onbewerkt collageen, de grote eiwitten, het volledige eiwit dat niet gehydrolyseerd is. Dat heeft weinig tot geen effect als supplement, omdat het niet als dusdanig door de darm kan opgenomen worden en in al die individuele bouwsteentjes dient afgebroken te worden.

Ja in onze algemene voeding zit uiteraard ook collageen, bijvoorbeeld in bouillon. En dat kan gezond zijn, maar het effect op het collageen van onze huid is daar niet altijd even duidelijk en zal waarschijnlijk beperkt zijn. Als de supplementen ondergedoseerd zijn, dan is er ook geen te verwachten effect.

Of als ze geen vitamine C bevatten, gaat er ook een beperkter effect zijn. En allerlei toevoegingen zoals suikers of lekkere smaakjes, die het allemaal wat aangenamer maken, die moeten misschien ook met een kritische blik bekeken worden. Dus ja, het is een wereld in beweging, en hier is vandaag zeker nog het laatste niet over gezegd. Misschien wat we vandaag zeggen, dat dat volgend jaar al niet meer klopt.

Maar op dit ogenblik is er toch wel enige evidentie dat gehydrolyseerd korte keten-collageen, dat dat een mooie aanvulling kan zijn om jouw huidconditie te ondersteunen. Vooral in combinatie met een gezonde levensstijl en met een goede skin care, een goede huidverzorging. Het is zeker geen magische pil, het is zeker geen magisch poeder dat rimpels plots volledig gaat doen verdwijnen, maar het kan een extra duwtje in de rug zijn.

Dus kies jouw supplementen zorgvuldig, kijk naar de additieven, zit er vitamine C bij, zit er van dat silicium bij, dat choline. Blijf realistisch over het effect en besef wel vooral ook dat je lichaam het zelf nog moet maken. Het krijgt wel een beetje hulp van de juiste bouwstenen maar het moet wel altijd van jouw lichaam komen. En als je daar allemaal op let en daar allemaal aan denkt, dan ga je het meeste uit die investering halen.

En dan geef je je huid ook de kans of de beste kans om mooi en gezond te blijven. Super, hè. Dankjewel voor het luisteren. 

​

Tot de volgende keer. Daag!